Autor: Małgorzata Mizgier
Jak donoszą badania z ostatnich lat, aktywność fizyczna wykonywana zarówno przed ciążą jak i podczas ciąży obniża ryzyko rozwoju cukrzycy ciążowej.
Wyniki badań amerykańskich naukowców wskazują, że w grupie kobiet ciężarnych uprawiających rekreacyjną aktywność ruchową podczas pierwszych 20 tygodni ciąży ryzyko wystąpienia cukrzycy ciążowej było mniejsze o ok. 50% w porównaniu z grupą ciężarnych nieaktywnych ruchowo [1,2]. Ryzyko wystąpienia cukrzycy było jeszcze mniejsze u kobiet, które dodatkowo ćwiczyły w okresie przedciążowym. Podobne wyniki uzyskano w innym badaniu przeprowadzonym z udziałem 1805 kobiet [3]. Autorzy cytowanej pracy zebrali ponadto dane odnośnie poziomu aktywności fizycznej z okresu 12 miesięcy przed zajściem w ciążę. Okazało się, że poświęcanie 2 godzin dziennie na regularny spacer zarówno przed jak i podczas ciąży wiąże się z redukcją wystąpienia zaburzeń tolerancji glukozy i cukrzycy ciążowej (GDM-gestational diabetes mellitus). Jak wynika z badań umiarkowana aktywność fizyczna wykonywana podczas ciąży redukuje powyższe ryzyko. Ryzyko zdiagnozowania cukrzycy ciążowej oraz zaburzeń tolerancji glukozy szczególnie różniło się pomiędzy grupami kobiet, które uprawiały sport intensywnie podczas 12 miesięcy przed zajściem w ciążę a tymi, które nie brały udziału w powyższej aktywności fizycznej. Efekt ten był szczególnie widoczny w grupie pierworódek.
Dowiedziono, że aktywność fizyczna (niezależnie od jej intensywności) wykonywana podczas 12 miesięcy przed zajściem w ciążę, redukuje ryzyko cukrzycy ciążowej nie tylko u kobiet z nadwagą i otyłością, co jest związane z wpływem ćwiczeń fizycznych na redukcję masy ciała, ale także u kobiet z prawidłową masą ciała [3,4,2].
Wzrost masy ciała przed ciążą a występowanie cukrzycy w ciąży?
W ostatnich latach obserwuje się zarówno wzrost nadwagi i otyłości jak i występowania cukrzycy ciążowej. Jak dowodzą badania przyrost masy ciała o 1,1 kg do 2,2 kg na rok w okresie 5 lat przed zajściem w ciążę, w szczególności w grupie kobiet o prawidłowej wyjściowej masie ciała, może w niewielkim stopniu przyczyniać się do wystąpienia cukrzycy w ciąży. Natomiast wzrost masy ciała o 2,3 kg do 10 kg rocznie, aż 2,5 krotnie podnosi ryzyko wystąpienia cukrzycy ciążowej, w stosunku do grupy kobiet o stabilnej masie ciała [5].
Warto ćwiczyć przed i w czasie ciąży…
Każda forma aktywności fizycznej, a w szczególności intensywna aktywność fizyczna w okresie prekoncepcyjnym oraz przynajmniej lekka do umiarkowanej podczas ciąży, ma wpływ na redukcję występowania zarówno nietolerancji glukozy jak i cukrzycy ciążowej. Zatem jeśli nie istnieją ku temu przeciwwskazania położnicze, kobiety które zamierzają zostać matkami jak i już będące w ciąży powinny ćwiczyć w wymiarze przynajmniej 30 minut dziennie. Tym bardziej, że aktywność fizyczna oczywiście w połączeniu z odpowiednio zbilansowaną dietą służy zachowaniu prawidłowej masy ciała, co ma także znaczenie w profilaktyce występowania cukrzycy ciążowej.
Piśmiennictwo:
1. Dempsey J.C., Butler C.L., Williams M.A.: No need for a pregnant pause: physical activity may reduce the occurrence of gestational diabetes mellitus and preeclampsia. Exerc. Sport Sci Rev. 2005, 33, 141-149
2. Dempsey J.C., Butler C.L., Sorensen T.K. et al.: A case-control study of maternal recreational physical activity and risk of gestational diabetes mellitus. Diabetes Res. Clin. Pract. 2004 Nov., 66(2), 203-215.
3. Oken E., Ning Y., Rifas-Shiman S.L. et al. : Associations of physical activity and inactivity before and during pregnancy with glucose tolerance. Obstet. Gynecol. 2006, 108, 1200-1207
4. Zhang C., Solomon C.G., Manson J.E. et al. : A prospective study of pregravid physical activity and sedentary behaviors in relation to the risk for gestational diabetes mellitus. Arch. Intern. Med/vol 166, mar 13, 2006
5. Hedderson M.M., Williams M.A., Holt V.L. et al. : Body Mass Index and weight gain prior to pregnancy and risk of gestational diabetes mellitus. Am. J. Obstet. Gynecol. 2008, 198 (4), 409. el – 409. e7. Doi: 10.1016/j. ajog. 2007.09.028
Dobry dietetyk z Poznania – zapraszamy.